Bel Fıtığı

‘Bel Fıtığı’ çağımızın sorunu. Hatta her çağın sorunu. Her insanı yaşamının belli dönemlerinde %50-80 oranında olumsuz etkileyen en büyük etmenlerden birisidir bel ağrısı. Bir çok ülkede iş gücü kaybının en büyük ikinci neden olarak yer alırken, üretim azalmasında en büyük nedeni olarak görülür. Psikolojik açıdan bakıldığında ise devamlı ağrı ve ağrıyla başa çıkmak insanları sosyal ve bireysel olarak çok zora sokmaktadır. Peki Bel fıtığı neden oluşur? Oluşması engellenemez mi? Bu öyle bir süreç ki. Hiç spor yapmıyorsunuzdur, kuvvetsizlikten olmuş denir. Çok spor yapıyorsunuzdur, aşırı yüklenmeden olmuş denir. Spor ve çalışma olarak dengeli bir hayatınız vardır stresten olmuş denir. Stresten uzak, sağlıklı, herkesin işte bu diyeceği bir hayatınız vardır genetik faktör denir. Her şeyi geçtim hiçbir şeyiniz yoktur bir anda hapşırırsınız ondan oluverir… Olur da olur. Yani her an bel fıtığı olabilirsin. Mühim olan bu süreci doğru yönetmektir. 

Lumbal disk hernisine bağlı tutulumun doğal seyrinde ağrı birkaç ay içerisinde yavaş yavaş kaybolur. Bu da hastalardaki ilk basamak tedavinin konservatif olması gerektiğini ortaya koyar. Konservatif tedavi süresi en az 6 hafta ve en fazla 6 ay olmalıdır. Bu tedavi süresinde hastaya:

-Kısa yatak istirahati

-Medikal tedavi  

-Önce pasif hareketler daha sonra ise kademeli olarak artan egzersiz programları verilmelidir. 

Bel ağrılı hastaların sık başvurduğu bir yöntem de korse kullanmaktır. Ancak korse kullanımı o bölgedeki kasların kullanılmamasına bağlı olarak kas zayıflığına neden olduğu için günümüzde kullanımı pek önerilmemektedir.

Lumbal disk herniasyonu olan hastalarda Fizyoterapi ve Rehabilitasyonun amacı; ağrı ve kas spazmının azaltılması, yumuşak dokulara esnekliğin tekrardan kazandırılması, zayıf kasların kuvvetlendirilmesi, instabilite olan  bölgelerde stabilizasyonunun sağlanması, kontrollü hareket adaptasyonlarının öğretilmesi, mesleki stres ve kronik postüral etkilerden korunma, fonksiyonelliğin arttırılması, hastanın fiziksel ve toplumsal aktivitelere katılımının sağlanmasıdır

Fizik tedavi ve rehabilitasyon; akut, subakut ve kronik dönemde farklılıklar göstermektedir. Akut faz:  Tedavinin ilk amacı kas spazmını çözmek ve ağrıyı azaltmaktır. Bunun için hastalara direkt olarak yatak istirahati verilir. Yatak istirahati sonrasında, yavaş yavaş kontrollü harekete başlama, soğuk-sıcak uygulamaları, elektroterapi uygulamaları, klasik masaj ve statik traksiyon yapılır. Nörolojik yapılardaki zarara veya ağrı hassasiyetine karşı ödemi azaltmak için; intradiskal basıncı arttıracak aktivite, egzersiz ve pozisyonlardan kaçınmaları konusunda hastalara eğitim verilir, kendi bakım ve postüral kontrolü öğretilir. 

Subakut ve kronik faz: Hasta ayaktan veya yatarak fizik tedavi programına başlayabilir. Ağrı ve kas spazmını gidermek için; sıcaklık ajanları, elektroterapi, traksiyon, mobilizayon gibi uygulamalar yapılarak hasta rahatlatılır. Gerekli durumlarda eksternal postüral destek, gevşeme eğitimi, güvenilir harekette eğitim verilir. NEH’ in eski haline gelmesi için; bel bölgesine yönelik kuvvetlendirme ve esneklik egzersizleri yaptırılır. Kas kuvveti, endurans ve fonksiyonu geri kazanmak için; stabilizasyon eğitimi, özel dirençli egzersizler, endurans egzersizleri, fonksiyonel kontrol ve eğitim verilir. Herniasyonun bir daha tekrarlamasının engellenmesi için; postür eğitimi verilir, uygun vücut mekanikleri ve güvenilir hareket paternleri öğretilir. Hastaya yaşadığı çevreyi nasıl modifiye edeceği öğretilir 

Tüm tedavilere rağmen:

-Kuvvet ve refleks kaybı devam eden 

-İdrar ve gaita (dışkı) tutma problemi yaşayan

-Ağrısı geçmeyen hastalarda ameliat en doğru seçenektir.

Lumbal disk hernilerinin cerrahi tedavi, endikasyonları iyi belirlendiğinde yüz güldürücü fakat hata yapıldığında hem hasta ve hem de hekim açısından zorluklara neden olabilen bir tedavi yöntemidir. Yüzde 60-90 oranında değişen bir başarı oranı vardır. Cerrahi sonrasında ise semptomlar hastaların Yüzde 10-40’ ında devam edebilmektedir. Ameliyat sonrasındaki dönemde cerrahi nedeniyle belirgin ağrı ve spazm oluşur. Bu dönemde ki ağrıyı azaltmak için fizik tedavi ajanlarından faydanılanabilir. Gövde kaslarına basit izometrik egzersizler ve alt ekstremiteye aktif eklem hareketleri yaptırılabilir. Bu uygulamalar dolaşımın artıp, spazmın erken çözülmesine yardımcı olur.

Cerrahi sonrasındaki bakım ve rehabilitasyon çalışmaları, hastalığın iyileşme ve tekrar etmeme başarısı ile oldukça yakın ilişki içindedir. Cerrahi sonrasında hastalara; aktivite kısıtlaması yapılmalı, bel ve vücut mekaniğini korumaya yönelik eğitimleri verilmeli ve egzersiz programına başlanılmalıdır. Ameliyat sonrası dönemde başlanan egzersiz programları: İyileşmeyi ve günlük yaşama dönüşü hızlandırır. Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.